Caramel Colouring in Whisky Wat is het, en hoe beïnvloedt het je dram?

Wat is karamelkleurstof en waarom wordt het gebruikt in whisky?

Karamelkleurstof, ook wel bekend als E150a, is een van de meest gebruikte kleurstoffen in de voedingsindustrie. Het wordt vaak toegevoegd aan whisky, niet vanwege de smaak, maar om consistentie in de kleur te garanderen. Whisky’s natuurlijke kleur varieert sterk door het rijpingsproces en de gebruikte vaten. Sommige whisky’s rijpen in nieuwere of verkoolde vaten, terwijl andere in oudere vaten liggen, wat een minder intense kleur oplevert. Dit zorgt voor variatie die sommige producenten willen vermijden.

E150a wordt gemaakt door suiker te verhitten, waarbij de chemische reacties een donkerbruine substantie opleveren. De kleurstof is reuk- en smaakloos, wat betekent dat het in theorie geen invloed zou moeten hebben op het aroma of de smaak van de whisky. Maar er zijn veel discussies binnen de whiskycommunity over of karamelkleurstof daadwerkelijk de smaak beïnvloedt of niet.

De verschillende typen karamelkleurstof

Er zijn vier soorten karamelkleurstoffen, maar in whisky wordt uitsluitend E150a gebruikt. Dit is de simpelste vorm van karamelkleurstof, zonder extra chemicaliën of zuren die de smaak zouden kunnen beïnvloeden. De vier soorten zijn:

• E150a (Plain Caramel): Gebruikt in whisky en andere gedistilleerde dranken.
• E150b (Caustic Sulphite Caramel): Wordt in mindere mate gebruikt in sommige voedingsmiddelen.
• E150c (Ammonia Caramel): Voornamelijk gebruikt in frisdranken.
• E150d (Sulfite Ammonia Caramel): Vooral gebruikt in cola-achtige dranken.

E150a wordt gekozen vanwege zijn neutraliteit in geur en smaak, wat belangrijk is voor whiskyproducenten die de smaak van hun product niet willen beïnvloeden.

Heeft karamelkleurstof invloed op de smaak van whisky?

Hoewel E150a bedoeld is om smaakloos te zijn, zijn er whiskykenners die beweren dat ze subtiele verschillen kunnen waarnemen tussen whisky’s met en zonder toegevoegde kleurstof. Volgens sommige whiskyfans kan karamelkleurstof een lichte bitterheid toevoegen of een stroperige textuur creëren. Dit is echter moeilijk te bewijzen, omdat smaak subjectief is en wordt beïnvloed door veel factoren, zoals vatrijping, leeftijd en persoonlijke voorkeur.

In de praktijk zeggen veel distilleerders dat de hoeveelheid karamel die aan whisky wordt toegevoegd, zo minimaal is dat het onmogelijk is om enige verandering in smaak of textuur waar te nemen. De meeste grote whiskymerken gebruiken karamelkleurstof om consistentie in de kleur te garanderen, vooral omdat consumenten vaak donkere whisky’s associëren met oudere en rijkere smaken.

Waarom gebruiken sommige distilleerderijen geen karamelkleurstof?

Hoewel karamelkleurstof legaal en veel gebruikt is, kiezen sommige distilleerderijen er bewust voor om het niet te gebruiken. Dit is vooral het geval bij kleinere distilleerderijen of bij merken die zich willen onderscheiden door hun ambachtelijke benadering. Deze merken vertrouwen op de natuurlijke kleur van hun whisky, die varieert afhankelijk van het vat waarin het gerijpt heeft. Voor hen is elke partij whisky uniek, en de kleur wordt gezien als een weerspiegeling van de natuurlijke productiemethoden.

Veel van deze distilleerderijen vermelden op hun etiketten dat hun whisky “non-chill filtered” en “zonder toegevoegde kleurstoffen” is. Dit trekt vaak de meer puristische whiskyfan aan die authenticiteit waardeert.

Wettelijke voorschriften rondom karamelkleurstof in whisky

In de whisky-industrie zijn er strenge regels over het gebruik van karamelkleurstof. In Schotland bijvoorbeeld, mag alleen E150a worden gebruikt en in beperkte hoeveelheden. Het is belangrijk om te weten dat het gebruik van kleurstof geen afbreuk doet aan de kwaliteit van de whisky zelf, zolang het correct wordt toegepast.

In andere landen, zoals de Verenigde Staten, gelden vergelijkbare regels, maar in bepaalde stijlen van whisky, zoals bourbon, is het gebruik van karamelkleurstof verboden. Bourbon moet zijn kleur volledig te danken hebben aan het vat waarin het is gerijpt.

Karamelkleurstof: Een kwestie van voorkeur

Voor veel whisky-liefhebbers blijft het gebruik van karamelkleurstof een kwestie van persoonlijke voorkeur. Sommigen zweren bij de authenticiteit van whisky zonder kleurstoffen, terwijl anderen tevreden zijn met een mooie, diepgekleurde dram, ongeacht de aanwezigheid van E150a.

Wat duidelijk is, is dat karamelkleurstof geen invloed zou moeten hebben op de kwaliteit of smaak van een whisky. Het blijft echter een onderwerp van discussie en zal dat waarschijnlijk ook nog wel even blijven.

Conclusie: Kleur en smaak in harmonie

Karamelkleurstof in whisky is een hulpmiddel dat door veel distilleerders wordt gebruikt om visuele consistentie te waarborgen, zonder de smaak te veranderen. Hoewel er altijd discussie zal blijven over de impact op de smaak, blijft het feit dat E150a een veelgebruikt en legaal middel is in de industrie. Of je nu de voorkeur geeft aan een whisky zonder kleurstof of niet, de essentie van een goede whisky blijft zijn rijke smaken en de vakmanschap die erin gaat.